Chikako Watanabe: The Third House Owner

In een huis zo oud als Huis Marseille – 353 jaar – hebben veel bijzondere mensen gewoond, met allemaal een eigen verhaal. Zo was er Wouter Valckenier, de derde huiseigenaar, die in Huis Marseille woonde van 1683 tot 1707 en zich tijdens zijn leven liet portretteren in een prachtige Japanse jas. Dit bijzondere portret heeft de Japanse kunstenares Chikako Watanabe bijna 300 na Valckenier’s dood geïnspireerd tot het maken van een hedendaags videokunstwerk. Zo brengt zij Valckenier, en het oude Huis Marseille, weer tot leven. 

Op 25 juni 1683 koopt Wouter Valckenier het Huis Marseille: nadat zijn vrouw Anna-Maria Trip een paar weken na de geboorte van zijn vierde kind was overleden, was dit nieuwe huis een plek voor Wouter en zijn kinderen om tot rust te komen. 

In 1684 liet hij zich door schilder Michiel van Musscher vereeuwigen, met een lange pruik op en gekleed in een kostbare japonse rok (een kamerjas in kimonostijl). Elf jaar eerder, in 1673, had Van Musscher een portret van de toen 21-jarige Anna-Maria geschilderd, en als de portretten nu naast elkaar hingen, konden Wouter en Anna-Maria toch weer samen zijn.

De oude ‘japonse rok’ en de hedendaagse Japanse kunstenares
In haar installatie in het souterrain van Huis Marseille, Keizersgracht 401, laat de Japanse kunstenares Chikako Watanabe Wouter Valckenier met lange pruik en gekleed in een japonse rok door het hedendaagse museum dwalen. Terwijl Wouter mijmert over zijn huwelijk met Anna en het verdriet om haar dood, zien we om hem heen dat de tijd in Huis Marseille niet heeft stilgestaan. Zo vindt hij in de gangkast zeep afkomstig uit het Franse Marseille, de stad waarmee de eerste bewoner Focquier in 1665 handeldreef, maar ook zien we de opbouw van het fotografiemuseum dat Huis Marseille sinds 1999 is.  

Zoektocht naar de geschiedenis van Huis Marseille
In The Third House Owner gebruikt Watanabe een associatieve manier van verhalen vertellen om Huis Marseille te verbinden met de stad waarnaar het vernoemd is en met het Verre Oosten, waar de Vereenigde Oostindische Compagnie handeldreef. Dit alles wordt door Watanabe op een verrassende manier uitgewerkt: zo reisde ze af naar Marseille om de kunst te filmen, en bezocht ze de zeepfabriek waar sinds 1900 volgens traditioneel recept de savon de Marseille geproduceerd wordt.  

De diverse bewonersgeschiedenissen van Huis Marseille en de bron van de naam, de stad in Zuid-Frankrijk, worden in deze installatie opgeroepen en op een onverwachte – niet-chronologische manier – aan elkaar verbonden. Het verleden komt even weer terug naar het nu. 

Chikako Watanabe: The Third House Owner loopt van 9 juni t/m 2 september 2018.

Klik hier voor meer informatie.