foto van een groepje poserende diamantbewerkers, waaronder Salomon Blez, in hun werkplaats, circa 1913, Collectie Joods Historisch Museum Amsterdam
Haas, Joh. de, Serie Diamant, 1939, Collectie Internationaal instituut voor Sociale Geschiedenis
OUD AGENDAITEM

Amsterdam Diamantstad

Joods Historisch Museum - Naar aanleiding van de 125ste verjaardag van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond (ANDB) presenteert het Joods Historisch Museum van Amsterdam Diamantstad. De tentoonstelling vertelt het verhaal van de Amsterdamse diamantindustrie. De groei van Amsterdam tot hét internationale centrum van de diamantnijverheid begon in de 17e eeuw en was vooral te danken aan de Amsterdamse joden.

De dynamische periode van de Amsterdamse diamantsector duurde ruim 300 jaar en kende hoogtepunten en diepe dalen, en is grotendeels een joods verhaal. Vanaf hun vestiging in Amsterdam, rond 1600, spelen joden een belangrijke rol in de diamantindustrie. Het bewerken van diamant was een ambacht waarvoor geen gilde bestond. Joden waren uitgesloten van gilden, waardoor de diamantsector een van de weinige opties was. Op het hoogtepunt hadden de meeste joodse gezinnen in Amsterdam op de een of andere wijze met diamant te maken en joden spraken dan ook over ‘het vak’.  

De arbeidsomstandigheden waren voor de diamantbewerkers aanvankelijk slecht, vooral in tijden van crisis konden zij maar moeilijk de eindjes aan elkaar knopen. Onder de bezielende leiding van briljantsnijder Henri Polak werd in 1894 de eerste moderne vakbond opgericht: de Algemene Nederlandse Diamantbewerkersbond (ANDB). Deze goed georganiseerde arbeidersbeweging wist als eerste wereldwijd een achturige werkdag en een veertigurige werkweek af te dwingen. Het is de belangrijkste voorloper van de huidige FNV. 

Amsterdam Diamantstad is te zien van 27 september 2019 tot en met 1 maart 2020 in het Joods Historisch Museum. Klik hier voor meer info.