De verdwenen kathedraal van Cuypers

Stedelijk Museum Breda - In de tentoonstelling De verdwenen kathedraal van Cuypers wordt het verhaal van de verdwenen Barbarakathedraal van Pierre Cuypers verteld aan de hand van foto’s, schilderijen, beelden, textiel, zilver en persoonlijke getuigenissen. 

In Breda groeit vanaf 1850 het verlangen naar een imponerende kathedraal. De opdracht gaan naar de ambitieuze maar jonge Limburgse architect Pierre Cuypers. Hij heeft in Roermond net zijn eigen atelier gesticht voor christelijke bouwkunst. Cuypers maakt het ontwerp voor de kathedraal, het rijk gedecoreerde interieur en de inrichting in zijn kenmerkende neogotische stijl. Het beeldhouwwerk, textiel, zilver en de andere decoraties van de kathedraal behoren tot het vroegste werk. 

De katholieken in Breda raken bij de reformatie in 1637 de Grote Kerk kwijt aan de protestanten. Omdat ze hun diensten niet langer in het openbaar mogen houden, wijken ze uit naar schuilkerken in de oude binnenstad. Na de instelling van het Bisdom Breda in 1853 kan de katholieke gemeenschap zich weer manifesteren. De nieuwe kathedraal vormt het sluitstuk van die ontwikkeling. 

In 1865 begint de bouw van de kathedraal achter de Prinsenkade. Vier jaar later is het bouwwerk voltooid. De kerk wordt in 1875 gewijd en kort daarna verheft de paus de Barbarakerk tot kathedraal. Al snel komen er technische mankementen aan het licht en na verloop van tijd stijgen de onderhouds-kosten. Na de Tweede Wereldoorlog valt ook het rijk gedecoreerde interieur niet langer in de smaak en niets houdt de sloop van de kathedraal nog tegen.

Een groot deel van de objecten wordt gered van de sloop en ondergebracht in de collectie van het Bisschoppelijk Museum die nu wordt beheerd door Stedelijk Museum Breda. Hoogtepunten zijn onder andere de verguld zilveren ciborie met voorstellingen van Jezus en de twaalf apostelen, en een kostbare koormantel van zijde en goudlaken met borduurwerk van gouddraad. De presentatie besteedt aandacht aan de symboliek van de objecten, hun achtergrond en verhalen. Daarnaast is er informatie over Bijbelse figuren en heiligen, de Heilige Barbara en de aartsengel Michaël.

De tentoonstelling De verdwenen kathedraal van Cuypers is te zien van 20 oktober 2018 t/m 3 maart 2019 in het Stedelijk Museum Breda. Klik hier voor meer informatie.