Van Goghs Zeegezicht bij Scheveningen (1882) en Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen (1884-1885) zijn vanaf morgen weer te zien in het Van Gogh Museum. De schilderijen werden in 2002 gestolen uit het museum en in 2016 weer teruggevonden in Italië. De werken keerden toen al terug naar huis, maar zijn de afgelopen tijd uitvoerig onderzocht en gerestaureerd.
Directeur Axel Rüger over de terugkeer: ‘Het is ontzettend fijn dat we deze belangrijke werken uit de collectie nu weer kunnen ophangen in het museum, waar ze horen. De restauratoren hebben fantastisch werk verricht en de schilderijen zijn hier voortaan weer in hun volle glorie voor iedereen te zien. Dat ik dat nog mag meemaken net voor het einde van mijn Van Gogh Museum-carrière, is een droom die uitkomt.’
Beide schilderijen bleken na hun terugkeer in het museum toe aan een restauratie. Zeegezicht bij Scheveningen was tijdens de roof beschadigd geraakt; in de hoek linksonder ontbrak een behoorlijk stuk van de verf. Dit is hersteld met behulp van een 3D-printer die op basis van scans en onderzoek het reliëf van de originele verfstreken kan nabootsen.
Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen was tot ieders opluchting nauwelijks beschadigd, maar het schilderij had een glanzende en door veroudering vergeelde vernislaag. Deze laag is verwijderd kunnen worden. Na de vernisafname zijn de kleuren een stuk helderder en koeler, met name in de luchtpartij. Tijdens het onderzoek werd ook een andere, proteïne-houdende vernislaag (waarschijnlijk een eiwitvernis) aangetroffen die door Van Gogh zelf is aangebracht. Het is de eerste keer dat een dergelijke vernislaag zo duidelijk en in zo een vroeg werk van de kunstenaar is gevonden.
Tot slot zijn voor beide schilderijen nieuwe lijsten uitgezocht; de oude lijsten waren er destijds door de dieven af gehaald. De twee topstukken komen met hun nieuwe omlijsting en de restauratie weer extra goed uit de verf.