Galeries voor beginners

Gastcolumn: Flor Linckens

Zit m’n haar wel netjes? Ik stond voor een galerie in Amsterdam en stond op het punt om naar binnen te lopen. Ik had tijdens mijn studie in Londen die zomer tientallen galeries bezocht, maar de drempel van beroemde galeries als Saatchi en Serpentine ligt daar gevoelsmatig toch iets lager. Zijn m’n schoenen wel netje genoeg?  

Niet veel later, tijdens een bezoek aan een kunstbeurs, zou iemand me vertellen dat je potentiële kopers herkent aan hun schoenen: hun kleding oogt soms misschien wat shabby, maar je herkent ze aan het zorgvuldig gesneden Italiaanse kalfsleer. Ik stapte naar binnen. Ik groette de persoon achter de balie, die even opkeek van zijn scherm om te checken of ik een vraag had of simpelweg even wilde rondkijken. “Dat laatste” zei ik, waarop hij knikte. De eerste horde was overwonnen. De Blik, waarbij je met enige argwaan van top tot teen bekeken wordt, bleef gelukkig uit. Ik stapte de grote witte ruimte in en keek rustig rond. Jaren later zou ik werk van deze kunstenaar in een groot museum zien en dat is meteen één van de redenen waarom ik galeriebezoek met zoveel passie aanraad aan mensen. Bij hedendaagse kunstgaleries zie je werk van kunstenaars die in dezelfde tijd leven en zich daarom ook vaak bezighouden met dezelfde maatschappelijke problemen: van sociale rollen (gender, geaardheid, ras etc) en het klimaat tot politiek.

Het bezoeken van een galerie voelt vaak als het vinden van onontdekte pareltjes. Een galerie is daarnaast vaak rustig en een bezoekje is gratis. Nou heb ik een Museumkaart dus voor mij doet een museumbezoek weinig pijn, maar zeker als je jong bent en je je smaak nog aan het ontwikkelen bent is er niets beter dan Heel Veel Kunst Kijken. Zo leer je heel snel wie de echte originele makers zijn. Aan de andere kant is het juist ook erg interessant dat alles wat je ziet in principe te koop is. Zeker op een grote kunstbeurs voelt het soms net alsof je door een snoepwinkel loopt – ik ken geen enkele kunstliefhebber die niet in een paar seconden tien droomwerken kan opdreunen. Ik realiseerde me ook al snel dat ik behoorlijk wat ongefundeerde vooroordelen had over de galeriewereld en over kunstkopers. Verzamelaars waren in mijn ogen mensen met zeldzame antieke Rolexen en Maserati’s. Maar ik kwam er al snel achter dat kunst kopen al begint bij een bedrag ter waarde van een weekendje weg. Nu zal ik reizen nooit ontmoedigen, maar we leven natuurlijk ook in een tijd van vliegschaamte. En realiseer je ook dat je met je aankoop een jonge kunstenaar kunt steunen op een belangrijk moment in hun carrière. Iets meer dan een jaar later zou ik mijn eigen minicollectie gestart zijn, met vijf werken van o.a. Maria Roosen en een print in oplage van Ellsworth Kelly (disclaimer: het is vrij moeilijk inbreken in mijn appartement).

Maar zelfs als je geen goedgevulde spaarrekening hebt kun je in principe gaan verzamelen. De KunstKoop regeling zorgt er voor dat je renteloos geld kunt lenen om hedendaagse kunst te kopen: ideaal voor de beginnende verzamelaar. Vind je het nog wat spannend om naar de prijs te vragen? Op GalleryViewer kun je in veel gevallen al stiekem de prijs bekijken. Daar kun je meteen zien welke tentoonstellingen er nu te zien zijn. Als startende verzamelaar kun je ook denken aan foto’s in oplage van het fotografiemuseum in Amsterdam: FoAM editions. Onlangs werd bekend dat de KunstKoop regeling binnenkort komt te vervallen: je kunt nog tot 29 februari 2020 gebruik maken van deze regeling. De teleurstelling vanuit de galeriewereld werd goed verwoord in een recent NRC artikel. Als je denkt dat galeriehouders sluwe zakenmannetjes zijn dan moet ik je uit de droom helpen. Veel van hen hebben een bijbaan om hun dure ‘hobby’ te bekostigen, terwijl internationale ‘presence’ op kunstbeurzen haast een vereiste is geworden om een plekje op de kaart te veroveren en te behouden. Het feit dat ze er nog steeds voor kiezen geeft alleen maar aan hoe bevlogen en gepassioneerd deze mensen vaak zijn.

Afgelopen zaterdag nam ik dertien cultuurinstagrammers mee op een route langs zeven Amsterdamse galeries en iedereen was positief verrast. Twee van hen hebben zelfs een werk mee naar huis genomen! Vaak kun je aan de gevel van een galerie niet zien hoeveel bijzonders er binnen te zien is. Ik hoop dat ik de drempel om een galerie te bezoeken een klein beetje heb verlaagd. Kun je nog wat extra hulp gebruiken? Schrijf je dan bijvoorbeeld in bij de Young Collectors Circle. Zij organiseren regelmatig bezoekjes aan een privécollectie of kunstenaarsatelier. Daar hoef je helemaal nog geen verzamelaar voor te zijn, alleen nieuwsgierig.

Volg Flor Linckens als Galerie Reporter hier.