Sticks' Onrust

Sticks – Onrust

Museum de Fundatie

14 september 2019 – 5 januari 2020

Door: Eline Bingen

Het is onrustig in de wereld. Iedere ochtend weer, wanneer ik om 6.00 uur met m’n eerste kopje zwart geluk aan tafel schuif, wordt het me nog eens op het hart gedrukt. De Amazone brandt, Sudan brandt, de Notre Dame brandt. Massaprotesten breken uit in Hong Kong en in Amerika ontvluchten scholieren hun schoolgebouw. Deze maatschappelijke onrust is waartoe de Zwolse rapper Sticks zich richt in zijn gelijknamige tentoonstelling. Wat kan hij doen? Moet hij zich zorgen maken?

De dag dat ik de aankondiging van de expositie ‘Onrust’ in de mailbox ontving, maakte m’n hart een klein sprongetje. Een van de hiphopartiesten die mijn jeugd oplichtte met zijn rauwe bars, te zien in een museum. Het bracht me terug naar de jaren 2000 – 2010 waarin Nederlandse hiphop voor mij op z’n hoogtepunt was. De tijd waarin ik vooral gefocust was op de ferm tussen mijn vingers geklemde mp3-speler, en het gebons uit de koptelefoon die strak over m’n oren zat. Headbangend op de teksten van rappers die mij beter begrepen dan wie dan ook. Rappers als Winne, Lange Frans, Rico & Sticks, die snapten dat we ons niet alleen moeten wanen in een wereld van oppervlakkige schoonheid, maar ons ook zorgen moeten maken. De wereld brandt en we moeten er wat tegen doen. Met deze instelling in gedachten en een hart vol nostalgie, zette ik mijn reis naar Zwolle voort.

Na entree van het klassieke gebouw, ben ik allereerst onder de indruk van haar kalmte. De muren, vloer, het meubilair en haar attributen zijn van een maagdelijk wit. In contrast met de rustige ruimte staat de ondeugende bas die ik onder mijn voetzolen voel, terwijl ik dichter bij de tentoonstellingsruimte kom. Twee zwarte horizontale balken markeren de grens tussen kalmte en onrust. In een afstekend wit roepen de muren dat we “verzuipen in het alledaagse”. Een statement dat de toon van de expositie perfect schetst: “Terwijl we onverminderd influencen en champagne poppen, gaan we in rap tempo naar de gallemiezen.”  

De expressieve tonen van een soort dubmelodie, trekken me de volgende ruimte in. Ik stuit op een zaal waarin twee grote schermen de ruimte verlichten. Ze verbeelden er een moderne dans; een man en een vrouw die zich willen voortbewegen door het nu. Ieder spiertje, botje, kootje lijkt te verkrampen op het moment dat de dansers zich bewegen. De vloeibaarheid van de choreografie is hierdoor gestaakt, het maakt onrustig. De combinatie van de dansers, de muziek en de teksten van Sticks, maken dat er voor ons bezoekers geen andere mogelijkheid is dan ons hoofd ritmisch en goedkeurend op en neer te bewegen.

Ja, Sticks, de woordentovenaar. Ik blijf nog altijd een groot fan van zijn werk. De tentoonstelling is de enige plek waar hij je zijn onrust toont en ook de enige plek waar je van deze nieuwe muziek kunt genieten. Maar voordat de wereld daadwerkelijk in vlammen opgaat, sluit ik me nog één keer af. De mp3-speler inmiddels ingeruild voor een alles-in-één, maar de koptelefoon nog net zo strak.