The Birth of the Cool draait vanaf 12 september 2019 in de bioscopen.
Door: Roos de Soete
The Birth of the Cool is een portret van improvisatie, stoutmoedigheid, talent en ego. Het portret van een geluid zo onmiskenbaar dat zelfs onbekenden het herkennen. Het portret toont hoe Miles Davis werd wie hij was, de indrukken die hij heeft achtergelaten op bekenden en geliefden en toont zijn karakter, moeilijk als die was. Duidelijk wordt dat samenwerken, liefhebben, begrijpen en evenaren werkwoorden zijn die niet rijmen met iemand die zijn leven, met zoveel succes, improviseert.
Tijdens zijn jonge jaren in de band van Charlie Parker in New York proefde hij van de jazzscene zoals die bestond. Moe van de klassieke benadering van jazz, ontdekt Miles al snel tijdens een trip naar Parijs dat improvisatie zijn handtekening was. Na de filmmuziek voor de Franse film Ascenseur pour l’échafaud volledig geïmproviseerd geproduceerd te hebben, deed hij hetzelfde met het inmiddels wereldberoemde Kind of Blue. Waar Miles als kind al in de bossen geluiden van dieren probeerde na te spelen met zijn trompet, daar hoor je bij het openingsnummer So What het niet beter mogelijk uitvoerbare eindresultaat. Kind of Blue klinkt als een bekende, maar stelt zich toch elke keer weer voor.
The Birth of the Cool is wellicht niet een documentaire met een spannende opbouw, maar een met chronologie zoals we gewend zijn. Hervorming in spel, vernieuwing in stijl, wisseling van platenlabels en bands; alles wat aan verandering onderhevig is ten gevolge van nieuwe tijden komt voorbij. De interviews met bekenden maken Miles enerzijds menselijker, en dragen tegelijkertijd bij aan de mist rondom de muzikant. De een wilde hem zijn, de ander wilde met hem zijn en sommigen leken niet te kunnen kiezen. Toegankelijk was hij niet, stug en out of control regelmatig, maar cool nagenoeg altijd.
Zijn eerste vrouw Frances Taylor vraagt zich hardop af hoe iemand zulke hemelse muziek kan maken, maar zich tegelijkertijd zo kan misgedragen? Want zich misdragen deed hij; drank, sigaretten en drugs wisselden elkaar af of vulden elkaar aan, en gingen op dieptepunten gepaard met geweld. Hoe zwaar deze misdragingen wegen hangt waarschijnlijk af van wie er spreekt, maar geen een zal ontkennen dat de titel van deze documentaire bij niemand beter had kunnen passen.