Jeroen Eisinga (1966) Springtime, 2010-2011, 35 mm film loop, 19’5”, collectie van de kunstenaar © Jeroen Eisinga

Vrijheid in de breedste zin van het woord

Vrijheid – de vijftig Nederlandse kernkunstwerken vanaf 1968
Museum De Fundatie
19 januari t/m 12 mei 2019

Door: Marijtje Berghuis

Met de tentoonstelling Vrijheid – de vijftig Nederlandse kernkunstwerken vanaf 1968 brengt Museum De Fundatie een ode aan de Nederlandse kunst. De tentoonstelling, samengesteld door kunstcriticus en auteur Hans den Hartog Jager, is daarnaast een uitnodiging tot discussie en wil nieuwe vergezichten openen. De missie lijkt geslaagd, de tentoonstelling in het Zwolse museum wordt drukbezocht. Vandaag de dag fungeert het opvallende museum als een tijdmachine die je meeneemt door 51 jaar vol Nederlandse kunst.

De tentoonstelling begint letterlijk en figuurlijk met een ‘kernkunstwerk’: bij binnenkomst stuit je op een imposante afbeelding van een paddenstoelvormige wolk die opsteeg na de atoombom op Hiroshima. Dit kunstwerk, gemaakt door Gert Jan Kocken, belicht de keerzijde van het thema ‘Vrijheid’ op een confronterende manier. In de donkere ruimte ernaast neemt de film ‘Lichte Stelle’ het onbehaaglijke gevoel weer weg. De film toont een sereen beeld van een jongetje dat uitkijkt op een meer. Een meerkoet trekt langzaam door het water terwijl er water uit de broekzakken van de zwembroek van het jongetje sijpelt. Door de film in een loop te laten afspelen lijkt er nooit een einde te komen aan de stilte en de rust op deze zomerdag.

Weer een zaal verder zit een aantal bezoekers ademloos te kijken naar de film ‘Nummer acht, everything is going to be alright’ van Guido van der Werve. De film toont de kunstenaar zelf, ploeterend over een dichtgevroren meer terwijl hij op de hielen wordt gezeten door een gigantische ijsbreker. Gaat de ijsbreker hem inhalen? Wat als hij valt? Hoe verder je door de volle zalen loopt, hoe meer je verrast wordt door de vele kunstwerken en de variatie. Diverse thema’s passeren de revue, van maatschappelijke problemen, seksuele vrijheid en tradities tot aan vertegenwoordiging van een nationale identiteit. Sommige confronterend, anderen zorgen weer voor een glimlach.

Toch zijn het niet alleen doorsnee lijsten en filmdoeken aan de muren van het museum: de bezoeker wordt onder andere uitgenodigd om de film ‘Lariam’ van Erik van Lieshout te bekijken in een grote kartonnen doos met zitjes erin. Ook de aankleding van de film ‘Night Soil I – Fake Paradise’ van Melanie Bonajo is een kunstwerk op zich. De haast absurde film speelt zich af op een groot scherm omringd door roze, lila en blauw gekleurde draden die functioneren als gordijn. Deze film is populair, iedereen wil een glimp opvangen van wat zich achter de gordijnen afspeelt.

Met 4 verdiepingen vol Nederlandse kunst is Vrijheid – de vijftig Nederlandse kernkunstwerken vanaf 1968 dé tentoonstelling voor iedereen die alle Nederlandse topkunstwerken van de afgelopen vijftig jaar bij elkaar wil zien. De tentoonstelling is nog t/m 12 mei te zien in Museum De Fundatie in Zwolle.

Klik hier voor meer informatie over Vrijheid – de vijftig Nederlandse kernkunstwerken vanaf 1968.