Bloemen in een albasten vaas en vruchten op een marmeren blad, Gerard van Spaendonck 1781, Het Noordbrabants Museum, ’s-Hertogenbosch
Bloemstilleven met albasten vaas, Gerard van Spaendonck 1783, Het Rijksmuseum, Amsterdam
OUD AGENDAITEM

De geur van succes

Het Noordbrabants Museum - In de lente van 2019 staat Het Noordbrabants Museum volop in bloei dankzij de kleurrijke tentoonstelling De geur van succes. Gerard & Cornelis van Spaendonck, bloemschilders in Parijs. Deze tentoonstelling vertelt het verhaal van twee Brabantse broers en hun succesvolle carrières in Parijs rond de periode van de Franse revolutie. Recent onderzoek heeft aangetoond dat de beide bloemschilders in het artistieke milieu van Parijs rond 1800 een aanzienlijke positie innamen. Deze ontdekking is voor het museum aanleiding om hun werk in een breder historisch perspectief te presenteren.

De Brabantse gebroeders Gerard (Tilburg 1746-1822 Parijs) en Cornelis (Tilburg 1756-1839 Parijs) van Spaendonck leerden het schildersvak in Antwerpen. Met Gerard voorop vertrokken ze van daaruit naar Parijs waar ze snel carrière maakten als bloemschilders. Op dat moment waren er in Parijs geen toonaangevende bloemschilders actief en juist daarmee wisten de broers zich te onderscheiden. Koning Lodewijk XVI stelde Gerard zelfs aan tot koninklijk miniatuurschilder van bloemen, terwijl Napoleon hem voor zijn verdiensten het Legioen van Eer zou toekennen. Cornelis was korte tijd artistiek directeur van de porselein-manufactuur in Sèvres.

Vanwege hun grote invloed op de Parijse mode, zouden de broers vandaag de dag als influencers worden betiteld. De schilderijen van de Van Spaendoncks sierden de salons van de Franse adel, ja zelfs de privévertrekken van koningin Marie-Antoinette, terwijl hun invloedrijke miniaturen met bloemstillevens op snuif- en poederdoosjes gretig aftrek vonden bij de dames van de gegoede burgerij. De prenten met hun botanische studies werden in grote oplages en in verschillende edities en kleuren uitgebracht en met aanzienlijke winst verkocht. Zo verwierven de broers uiteindelijk een riante en invloedrijke positie in het artistieke milieu, een positie die zij zowel tijdens als na de roerige periode van de Franse revolutie wisten te behouden.

De expositie toont bloemstillevens, miniaturen op snuifdoosjes, gravures met botanische studies, brieven en portretten van beide broers, afkomstig uit verzamelingen in België, Frankrijk en Nederland. Met ruim 30 objecten uit eigen collectie bezit Het Noordbrabants Museum in Nederland de grootste collectie met werken van de gebroeders Van Spaendonck. De expositie wordt verrijkt met historische objecten die betrekking hebben op de bewogen periode waarin zij leefden.

De geur van succes. Gerard & Cornelis van Spaendonck, bloemschilders in Parijs is van 26 april t/m 25 augustus 2019 te zien in Het Noordbrabants Museum.

Klik hier voor meer informatie.