Iris van Herpen, Wilderness Embodied, haute couture collectie winter 2013. Petrovsky & Ramone (foto), Maarten Spruyt (art direction) voor Gemeentemuseum Den Haag. Courtesy Iris van Herpen
Elsa Schiaparelli, 1932 Foto: George Hoyningen-Huene. Getty Images / George Hoyningen-Huene/ Gemeentemuseum Den Haag
Mary Katrantzou, collectie zomer 2018. Petrovsky & Ramone (foto), Maarten Spruyt (art direction) voor Gemeentemuseum Den Haag. Courtesy Mary Katrantzou
OUD AGENDAITEM

Sterke modevrouwen in Femmes Fatales

Femmes Fatales is de eerste tentoonstelling die volledig gewijd is aan vrouwelijke ontwerpers. Sterke vrouwen in de mode staan centraal. Ontwerpen zij anders voor vrouwen dan hun mannelijke collega’s? Wat is hun invloed? Wat betekent vrouw-zijn voor hun creaties? En wat is hun visie op mode?

De befaamde Coco Chanel werd door tijdgenoot Paul Poiret minachtend ‘dat naaistertje’ genoemd, door haar aan te vallen op vrouw-zijn verborg hij het feit dat ze zijn grootste concurrent was. De tijden zijn veranderd, nooit eerder stonden zoveel vrouwelijke ontwerpers aan het hoofd van een modehuis. 

De powervrouwen domineren de hedendaagse catwalks met hun ontwerpen, sommigen zijn ware voorvechters van de vrouwenrechten of spreken zich expliciet politiek uit. Zo bestormde Kawakubo in de jaren 70 de Parijse catwalk met de naam Comme des Garçons, wat letterlijk ‘net als de jongens’ betekent. Westwood is al haar hele carrière politiek geëngageerd en zet zich in voor verschillende politieke overtuigingen en het milieu. Katherine Hamnett gebruikte in de jaren 80 het T-shirt als medium om zich uit te drukken. De foto waarop zij in protestshirt Margareth Thatcher de hand schudt, is wereldberoemd.

Jaren later is het moeilijk om je voor te stellen dat zulke krachtige vrouwen zich staande moesten houden in de mannenwereld. De vrouwen die prachtige ontwerpen maakte, toonde ook lef en gaven duidelijke statements. Tot aan de afschaffing van de gilden, na de Franse revolutie, werd het kleermakersvak als mannenambacht gezien. Vrouwen werkten als wollen- of linnennaaisters aan vrouwengarderobes, maakten onderkleding en kinderkleding of mooie decoraties voor japonnen. In de negentiende eeuw werkten steeds meer vrouwen als ‘couturière’, Frans voor ‘naaister’. Er moest echter een man aan te pas komen om het beroep een ‘upgrade’ te geven, want het was de Engelsman Charles Frederick Worth die de term ‘couturier’ in het leven riep. Niet lang daarna volgden vrouwelijke couturiers met een eigen couturehuis, zoals Jeanne Paquin en Jeanne Lanvin en later Gabriëlle ‘Coco’ Chanel. Zij gebruikte hun vrouw-zijn om men te overtuigen van het beste in staat zijn van het vrouwenlichaam kleden. 

De tentoonstelling bevat werk van een indrukwekkende lijst vrouwelijke (inter)nationale ontwerpers. Daarnaast zijn er ook vrouwen te zien die veel achter de schermen van modehuizen hebben gewerkt en daar veel invloed hebben gehad, maar die onbekend zijn in de modegeschiedenis. 

Femmes Fatales - Sterke vrouwen in de mode is een tentoonstelling die sterke vrouwen uit verschillende jaren laat zien. De tentoonstelling is van 17 november 2018 tot en met 24 maart 2019 te zien in het Gemeentemuseum Den Haag. Klik hier voor meer informatie.