Positions #6: Bodywork laat de maakbaarheid van de mens zien

Positions #6: Bodywork
Van Abbemuseum
Eindhoven
28 november 2020 - 26 september 2021

Door: Daantje Voshaar

Als je denkt aan een tentoonstelling over het menselijk lichaam, gaat het al snel over je slokdarm, spiermassa en rechterhersenhelft. Dit is zeker niet het geval bij Positions #6: Bodywork in het Van Abbemuseum. Hier wordt niet zozeer gekeken naar het lichaam als natuurlijk gegeven, maar meer als resultaat van de cultuur waarin het zich bevindt. 

Bodywork is de zesde tentoonstelling in de serie Positions, een tentoonstellingsvorm waarbij vijf soloprojecten met elkaar in dialoog gaan in de tien zalen van de oudbouw van het Van Abbemuseum. De vijf kunstenaars buigen zich over onderwerpen als de maakbaarheid van het lichaam, (mis)communicatie en de effecten van technologische ontwikkelingen op het individu en de samenleving.

In de eerste zaal stap ik meteen de hallucinerende wereld in van kunstenaar Zach Blass. Een groen verlichte kamer gecombineerd met psychedelische video’s en geluiden die diep doordringen. In het midden van de zaal staat een vitrine met smartdrugs. The Doors is de titel van de installatie, verwijzend naar de legendarische rockband. En die naam is niet helemaal zonder reden, want de geluiden die ik hoor, zijn een computercompilatie van liedjes van The Doors, klanken van een kristallen schaal en andere audio effecten. Niet het soort muziek dat ik in mijn afspeellijstje op Spotify zet, maar in deze context komt het goed binnen. Blas verwijst met zijn werk naar de wereld van de smartdrug generatie, die gericht is op het optimaliseren van prestaties en het beheersen van de toekomst.

Een paar zalen verder loop ik een witte ruimte binnen met aan de muur grafische schilderijen. Op het eerste gezicht lijken het gewoon kleurrijk beschilderde tegels, maar als ik beter kijk zie ik dat op elk schilderij een teken of symbool staat. Denk aan het icoontje van WhatsApp, het wifiteken en het VN-logo. Navine G. Khan-Dossos maakte het werk No Such Organisation naar aanleiding van de moord op journalist Jamal Khashoggi in 2018 en alle berichten die hierover naar buiten kwamen. Elk schilderij heeft een unieke combinatie van patronen en is gebaseerd op een specifiek nieuwsartikel die Khan-Dossos verzameld heeft in een groot online archief. Het is eigenlijk één grote puzzel, die je ook echt kan ontcijferen met de computer die in het midden van de zaal staat.

De overgangen tussen de verschillende solotentoonstellingen binnen Bodywork zijn groot, waardoor je steeds weer in een hele andere wereld terechtkomt. Elke kunstenaar schijnt op een heel andere manier licht op de maakbaarheid van de mens. De een wat kleurrijker en aangenamer dan de ander, maar allen zetten je zintuigen op scherp. Eén ding is zeker: na een bezoek aan Positions #6: Bodywork kijk je met hele andere ogen.    

De tentoonstelling Positions #6: Bodywork is nog t/m 26 september te zien in het Van Abbemuseum in Eindhoven! Klik hier voor meer info.