Cool Japan is brutaal en egoïstisch op zijn eigen manier

Auteur: Bram Barentsen

‘Lokaal en traditioneel’, roept Touria Meliani, wethouder van Kunst en Cultuur, ‘iconen van nu en altijd’. Omringd door opgewekte mensen sta ik in de grote zaal van het Tropenmuseum. Niet alleen wordt er enthousiast wijn en fruitwater gedronken, het publiek is dorstig naar meer. Dorstig naar Japan. Het land waar iedereen een voorstelling van kan maken, maar waar weinigen echt een beeld van hebben. De tentoonstelling Cool Japan brengt daar verandering in. Daar ontmoeten menselijke robots de kleurrijke kawaii-cultuur en monden traditionele meesters uit in de massacultuur. Ik ging naar de tentoonstellingsopening en stapte in de levendige achtbaanbeleving zoals alleen Japan die kent.

‘Het land van de rijzende zon, robots, vergezichten en roze bloemen’, gaat Meliani verder. Ze heeft het over de wereldwijde fascinatie die Japan ontvangt. Wanneer ze haar woord afsluit, maakt niet alleen zij, maar ook het geroezemoes vanuit de zaal plaats voor de openingsact. Het is het werk van modeontwerpster Lisa Konno en choreograaf Peter Leung. Percussiemuziek grijpt de aandacht van het publiek en twee roze gewaden bestijgen het podium. Dansers creëren een contrasterende sfeer van drukke ritmes en intieme focus. De choreografie symboliseert een gevecht. Een liefdevol duel dat synchroon en los van elkaar het publiek in toom houdt. Na een verwarmend applaus is het aan museumdirecteur Stijn Schonderwoerd en Sebastian Masuda. Zij openen ceremonieel met saké en het slaan van een hamer de tentoonstelling: Cool Japan.

Publiek komt samen en ogen schitteren. Diezelfde glinstering komt ook uit de ogen van de gastheer van de tentoonstelling. Het is geen mens, maar het interactieve robotje Pepper. Pepper praat, beweegt, lacht om grapjes, maar zijn sci-fi-achtige witte body en lichtgevende ogen maken hem overduidelijk een robot. Toch wil iedereen hem ontmoeten. Hij reageert constant op zijn omgeving en binnen no-time is hij vrienden met zijn publiek.

Pepper brengt je toch wat op het verkeerde been. Wanneer ik zijn kring van liefhebbers gepasseerd ben, is Cool Japan allesbehalve strak design. Cool Japan is de zoete droomwereld die kleur schreeuwt. Hello Kitty lacht je toe, de fleurige fluffy knuffelkamer lonkt om besprongen te worden en grote paspoppen tonen extravagante outfits. De Japanse tornado raast, roze ballonnen zweven en kawaii gaat de dans met je aan. 

Een roze wand, een snoepige Bonne Suit en Pokémon. Herkenning! Maar voordat je Pokémon bereikt, steelt een andere robot je aandacht en roepen de mangaboekjes uit de Japanse boekenbibliotheek om geopend te worden. Op de achtergrond klinken spelautomaten en ook die mogen bespeeld worden. Zoals je het drukke Tokyo je voorstelt, zo prikkelt het Tropenmuseum. Veel interactie, onverwachtse geluiden en kansen om het avontuur aan te gaan.  

Cool Japan is brutaal en egoïstisch op zijn eigen manier. Elk voorwerp schreeuwt om aandacht en is ook niet van plan daarmee op te houden. De tentoonstelling speelt voortdurend met climaxen en gunt jou het onwaarschijnlijke Japan. 

Cool Japan is nog t/m 1 september 2019 in het Tropenmuseum te bezoeken.